Kampania obronna Polski a 27. Pułk Ułanów

Po wybuchu wojny, 2 września 27. Pułk Ułanów uderza na oddziały niemieckie i zdobywa miejscowość Rysociny.

4 września również atakuje Niemców, tym razem w rejonie Turzy Małej.

5 września na rozkaz generała Andersa Pułk wraz z brygadą cofa się w kierunku Sierpc-Płock. 

W ciągu kolejnych dni przekracza Wisłę w Nowym Dworze i zatrzymuje się w rejonie Stara Miłosna-Wiązowna.

13 września rozpoczyna się uderzenie grupy na Niemców w okolicach Mińska Mazowieckiego. Maszerują dalej na południe przez Kołbiel-Garwolin.

15 września docierają pod Baranów nad Wieprzem.

21 września osiągają rejon Wojsławice-Grabowiec.

23 września 1939 wchodzi w  zycie porozumienie między Niemcami a ZSRR o podział terytorium Polski (pakt Ribbentrop-Mołotow) w związku z czym wojska niemieckie zaczęły ustępować na zachód przed Armia Czerwoną.

23 września oddziały brygady osiągają Suchowolę.

26 września brygada dociera do szosy Jaworów-Krakowiec. W tym samym dniu doszło do ostatniej szarży kampanii polskiej pod Morańcami, w której pułk poniósł duże straty w ogniu nieprzyjaciela. Ginie kilku oficerów i 45 ułanów, wielu rannych.

27 września doszło do ciężkiej walki tym razem z oddziałami sowieckimi, znów ponosząc liczne straty w ludziach i sprzęcie.
Generał Anders biorąc pod uwagę skrajne wyczerpanie ludzi i koni oraz brak amunicji i środków opatrunkowych, w dniu 27 września 1939 r. ROZWIĄZAŁ ZGRUPOWANIE, wydając rozkaz przedzierania się małymi grupami w stronę granicy węgierskiej.

27. Pułk Ułanów, liczący już tylko 200 żołnierzy, koło dworu Balice został otoczony przez sowietów i zmuszony do poddania się. Tylko nielicznym udało się wyjść z okrążenia. Prawie wszyscy oficerowie, którzy dostali się w ręce bolszewików, ZOSTALI ZAMORDOWANI WIOSNĄ 1940 r. przez NKWD, wśród nich dowódca pułku podpułkownik JÓZEF PAJĄK.

Wykaz polskich oficerów 27. Pułku Ułanów więzionych w obozach w Kozielsku i Starobielsku przez władze sowieckie, a potem zamordowanych w 1940 r. w Katyniu i Charkowie:

Więziony w Starobielsku, rozstrzelany w Charkowie
(źródło: Księga Cmentarna Charków)
1. Płk kaw. Józef PAJĄK
2. Mjr kaw. Karol Stefan RUDNICKI
3. Mjr kaw. Leopold BERG
4. Rtm. kaw. Wacław SKRODZKI
5. Kpt. sł. zdr. Jerzy Roman SZMELCZYŃSKI
6. Ppor. kaw. rez. Jan Feliks Antoni BOŃCZA – PIÓRO
7. Rtm. kaw. Marian CHMIELEWSKI
8. Ppor. kaw. Zdzisław Marian CHOJNACKI
9. Chor. kaw. Stanisław Henryk ELLERT
10. Mjr Karol DILLENIUS
11. Rtm. kaw. Feliks FRIESENDORFF
12. Rtm. kaw. Borys GIERASIUK
13. Porucznik rez. Władysław JACYNICZ
14. Ppor. kaw. rez. Edward JANOWSKI
15. Por. Henryk JEMIOŁEK
16. Płk. Feliks KOPEĆ
17. Por. kaw. Witosław Ludwik KOWALEWSKI
18. Rtm. dypl. kaw. Stanisław KUCZYŃSKI-ISKANDER BEJ
19. Por. rez. Aleksander RADWAN – OKUSZKO
20. Ppor. art. rez. Ignacy Stanisław PRĄDZYŃSKI
21. Por. Aleksander SIEBIELEC
22. Mjr Władysław WALECKI
23. Ppor. kaw. Tadeusz Antoni WILK

Więziony w Kozielsku, rozstrzelany w Katyniu:
(źródło: Księga Cmentarna Katyń)
24. Ppor. rez. Leon CIUNDZIEWICKI
25. Mjr Wiktor KACZYŃSKI
26. Por. rez. Stanisław PISARSKI
27. Ppor. rez. Stanisław Grzegorz ZABORSKI

Źródła: Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków, Katyń (http://www.radaopwim.gov.pl/static_article/zbrodnia-katynska/)